Santìssimo
Astrantia major
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Grande astrance, Grande Radiaire.
Descripcioun :La (lou) santìssimo (J.-L. Domenge, op.cit. p. 58), es uno planto coumuno de mountagno, e tras que poulido. Trachis dins li relarg umide e fres, coume li prado umido e lis orle de fourèst. La cambo èi boutisso e li fueio descoupado de 5 à 7 tros. I'a pas trop pèr s'engana. La subsp. involucrata, presentado, a un gros invoulucre, que li fueioun soun forço mai grand que li flour (x 1,5 à 2 fes mai long). Coumpara emé la santìssimo-di-pichot que ié sèmblo proun.
Usanço :La racino èi vertuouso contro lou quiéu tapa, d'efèt ajudo à caga e peréu à pissa. D'un biais generau, èi tounico pèr la digestioun. Èi dounado i bèsti pèr lou ruscle.
Port : Grando erbo
Taio : 0,2 à 0,6(1) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Astrantia
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado umido
- Prado de rousèu
- Orle de bos
- Ribiero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Astrantia major L., 1753
Amelanchié
Amelanchier ovalis
Rosaceae
Àutri noum : Amelenquié, Avelanchié, Melanchié, Averanchié, Escoubo-d'iero.
Nom en français : Amélanchier.
Descripcioun :L'amelanchié, qu'a douna lou noum en latin e francés, flouris belamen à la primo avans que de sourti si fueio. Aquésti soun roundo e dentado. Fai de pichot fru blu pièi negre.
Usanço :Se saup bessai pas trop que li fru soun bon à manja. Tastas-lei e veirés qu'an bon goust se soun pas trop se. Li ramo servien, à passa tèms, à faire d'escoubo pèr neteja lis iero de cauco -Escoubo-d'iero- (O. Madon).
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 4 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Amelanchier
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Roucaio
- Bos clar
- Relarg à jóuinis aubret
- Roco
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Amelanchier ovalis Medik., 1793